Lãi suất liên ngân hàng do Ngân hàng Nhà nước ấn định và áp dụng khi các ngân hàng vay vốn lẫn nhau để duy trì thanh khoản hoặc tỷ lệ dự trữ bắt buộc, nó đóng vai trò quan trọng trong chính sách tiền tệ của một quốc gia.
Lãi suất liên ngân hàng/lãi suất qua đêm là gì?
Lãi suất liên ngân hàng (Interbank Offered Rate) là mức lãi suất áp dụng cho các khoản vay mượn ngắn hạn giữa các ngân hàng. Thuật ngữ này còn được gọi là lãi suất hối đoái liên ngân hàng hoặc lãi suất qua đêm, lãi suất dự trữ bắt buộc. Lãi suất liên ngân hàng nằm trong nhóm lãi suất điều hành của Ngân hàng Nhà nước.
Lãi suất liên ngân hàng (lãi qua đêm) do ngân hàng Trung Ương quyết định
Ngân hàng Nhà nước quy định các ngân hàng thương mại phải duy trì một tỷ lệ tiền dự trữ bắt buộc để đảm bảo khả năng thanh khoản cho hệ thống tài chính.
Tuy nhiên, lượng tiền mặt dự trữ của ngân hàng có thể thay đổi liên tục do nhu cầu rút tiền, giải ngân, hoặc biến động giao dịch từ khách hàng.
Khi một ngân hàng không duy trì đủ lượng tiền dự trữ bắt buộc (thường xác định vào cuối ngày sau khi kiểm toán), ngân hàng đó cần vay khẩn cấp từ các ngân hàng khác để đáp ứng yêu cầu này.
Khoản vay này thường có thời hạn rất ngắn, đôi khi chỉ kéo dài qua đêm, và mức lãi suất áp dụng cho các khoản vay đó chính là lãi suất liên ngân hàng
Xem thêm: https://topi.vn/so-sanh-lai-suat-vay-ngan-hang.html
Đặc điểm của lãi suất liên ngân hàng
Bản chất của lãi suất liên ngân hàng cũng là lãi suất của một khoản vay, trong đó bên đi vay sẽ phải trả thêm một khoản tiền lãi theo phần trăm lãi suất trên số tiền vay. Lãi qua đêm sẽ biến động và thay đổi liên tục, do Ngân hàng Nhà nước nghiên cứu và quyết định.
Lãi suất áp dụng cho vay liên ngân hàng mang lại lợi ích cho cả hai bên
Lãi qua đêm có 3 đặc điểm chính như sau:
- Cao hơn lãi suất tiết kiệm cá nhân: Vì ngân hàng cần vay gấp và thời gian vay thường rất ngắn.
- Thời gian vay ngắn: Thường dao động từ qua đêm đến vài tuần hoặc một tháng.
- Tính chất biến động: Lãi suất này không cố định mà thay đổi liên tục tùy theo cung - cầu trên thị trường và chính sách điều hành của Ngân hàng Nhà nước.
Xem thông tin lãi suất qua đêm ở đâu?
Thông tin lãi suất thị trường liên ngân hàng được đăng công khai trên cổng thông tin điện tử của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam. Bạn có thể tra cứu lãi suất liên ngân hàng mới nhất bằng cách truy cập website của NHNNVN tại địa chỉ sbv.gov.vn sau đó chọn mục “Lãi suất” để xem lãi suất liên ngân hàng đang được áp dụng hoặc nhấn vào đường link sau: Lãi suất BQ liên Ngân hàng.
Cách xem lãi suất liên ngân hàng do SBV công bố
Theo thông tin mới nhất từ Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (SBV), mức lãi qua đêm áp dụng từ 29/11/2024 cho các kỳ hạn cụ thể như sau:
Tương quan giữa lãi suất qua đêm và chính sách tiền tệ
Interbank Offered Rate đóng vai trò then chốt trong chính sách tiền tệ của một quốc gia. Ngân hàng Trung Ương sử dụng công cụ này để kiểm soát lạm phát, duy trì tăng trưởng kinh tế và ổn định hệ thống tài chính.
Thông qua việc điều chỉnh lãi suất qua đêm, Ngân hàng Trung Ương có thể ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động vay mượn của các tổ chức tín dụng. Khi lãi suất qua đêm tăng, các ngân hàng và tổ chức tín dụng sẽ phải trả chi phí vay cao hơn, làm giảm khả năng vay vốn và từ đó hạn chế đầu tư và tiêu dùng. Điều này giúp kiềm chế lạm phát và ổn định nền kinh tế. Ngược lại, khi lãi suất qua đêm giảm, việc vay vốn trở nên dễ dàng hơn, khuyến khích các khoản đầu tư và tiêu dùng, qua đó thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
Lãi suất liên ngân hàng cho thấy chính sách tiền tệ quốc ia
Việc theo dõi lãi suất qua đêm không chỉ giúp bạn hiểu rõ tình hình kinh tế hiện tại mà còn hỗ trợ bạn đưa ra quyết định tài chính thông minh cho tương lai. Interbank Offered Rate do ngân hàng Trung Ương thiết lập, phản ánh định hướng của chính sách tiền tệ quốc gia. Mức lãi suất này cung cấp cái nhìn quan trọng về cách nền kinh tế đang được điều chỉnh:
- Lãi suất qua đêm tăng: Đây thường là dấu hiệu của nỗ lực kiểm soát lạm phát hoặc phản ứng trước tình hình kinh tế không ổn định. Ngân hàng Trung Ương có thể tăng lãi suất để giảm lượng tiền lưu thông, từ đó làm chậm tốc độ lạm phát.
- Lãi suất qua đêm giảm: Ngược lại, khi mức lãi suất này giảm, điều đó cho thấy sự thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, khuyến khích các khoản vay và đầu tư nhằm tạo việc làm và tăng chi tiêu.
Xem thêm: Tỷ giá hối đoái là gì? Công thức tính tỷ giá hối đoái chuẩn xác
Lãi suất liên ngân hàng chịu tác động lớn từ tình hình kinh tế quốc gia. Trong giai đoạn phục hồi sau suy thoái, ngân hàng Trung Ương có xu hướng hạ lãi suất để kích thích tăng trưởng. Ngược lại, nếu đối mặt với lạm phát cao, lãi suất có thể được nâng lên để ổn định giá cả.
Trong bối cảnh toàn cầu hóa, biến động trên thị trường tài chính quốc tế cũng ảnh hưởng mạnh mẽ đến lãi suất hối đoái liên ngân hàng. Ví dụ, quyết định điều chỉnh lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) thường tạo hiệu ứng lan tỏa, tác động đến lãi suất của các quốc gia khác.
Lãi qua đêm là một trong nhóm lãi suất điều hành của NHNN
Đối với cá nhân và doanh nghiệp có nhu cầu vay vốn, lãi qua đêm tăng đồng nghĩa với chi phí vay tăng, làm giảm tính hấp dẫn của các khoản vay. Ngược lại, lãi suất thấp khuyến khích tiêu dùng và đầu tư lớn hơn, như mua sắm nhà cửa hoặc mở rộng kinh doanh.
Đối với nhà đầu tư, việc dự đoán lãi suất trong tương lai có thể giúp tối ưu hóa chiến lược đầu tư và quản lý tài chính hiệu quả.
Cơ chế hoạt động của lãi suất bình quân liên ngân hàng
Lãi suất qua đêm không cố định mà biến động theo từng thời điểm. Ngân hàng Trung Ương sẽ tính toán lãi suất cho vay liên ngân hàng dựa trên thông tin do các ngân hàng cung cấp lên hệ thống và tình hình thực tế.
Các yếu tố ảnh hưởng tới lãi suất hối đoái liên ngân hàng
Lãi suất qua đêm giữ vai trò quan trọng trong chính sách tiền tệ và chịu ảnh hưởng từ nhiều yếu tố. Các yếu tố chính bao gồm:
- Tốc độ tăng trưởng kinh tế: Khi nền kinh tế suy giảm, nhu cầu tín dụng giảm và rủi ro tăng cao. Ngân hàng Nhà nước thường điều chỉnh lãi suất để ổn định thanh khoản và hỗ trợ tốc độ tăng trưởng. Lãi suất có thể được giảm để kích thích đầu tư hoặc tăng để kiềm chế hoạt động tín dụng quá mức.
- Lạm phát: Lạm phát cao thường dẫn đến việc tăng lãi suất nhằm giảm lượng tiền trong lưu thông, từ đó kiểm soát giá cả. Ngược lại, khi lạm phát thấp hoặc có nguy cơ giảm phát, ngân hàng Trung Ương có thể hạ lãi suất để khuyến khích chi tiêu và đầu tư.
- Chính sách tiền tệ: Các chính sách tiền tệ của Ngân hàng Nhà nước ảnh hưởng trực tiếp đến lãi suất liên ngân hàng. Chính sách tiền tệ mở rộng thường đi kèm với lãi suất thấp để kích thích tăng trưởng kinh tế, trong khi chính sách thắt chặt sẽ nâng lãi suất để kiểm soát lạm phát và ổn định hệ thống tài chính.
- Cung và cầu vốn: Sự chênh lệch giữa nguồn cung và nhu cầu vay vốn trong hệ thống ngân hàng cũng ảnh hưởng đến lãi suất. Khi nhu cầu vay tăng cao hơn nguồn cung vốn, lãi suất sẽ tăng, và ngược lại.
- Tình hình tài chính toàn cầu: Biến động kinh tế, chính sách tiền tệ từ các nước lớn như Mỹ hoặc khu vực châu Âu có thể tác động mạnh đến lãi suất trong nước. Chẳng hạn, quyết định của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) về lãi suất thường tạo ra những phản ứng dây chuyền trên thị trường tài chính quốc tế.
Tốc độ tăng trưởng kinh tế ảnh hưởng đến Interbank Offered Rate
Thông qua việc điều chỉnh lãi suất qua đêm, ngân hàng Trung Ương có thể định hướng hoạt động vay và cho vay của các tổ chức tín dụng.
- Khi tăng lãi suất: Tổ chức tín dụng phải trả chi phí cao hơn để vay vốn, dẫn đến giảm đầu tư và tiêu dùng, từ đó kiềm chế lạm phát.
- Khi giảm lãi suất: Lãi suất thấp khuyến khích các tổ chức tín dụng vay vốn nhiều hơn, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và tạo việc làm.
Việc điều tiết này đóng vai trò thiết yếu trong duy trì sự ổn định và phát triển của nền kinh tế.
Cách tính lãi suất liên ngân hàng
Lãi suất liên ngân hàng được Ngân hàng Trung Ương tính toán dựa trên nhiều yếu tố, bao gồm cung và cầu vốn trong hệ thống, tình hình kinh tế vĩ mô, và các mục tiêu chính sách tiền tệ.
Mức lãi suất qua đêm áp dụng riêng cho các khoản vay giữa các ngân hàng, nhằm duy trì thanh khoản và ổn định hoạt động trong hệ thống ngân hàng, không áp dụng đối với các khoản vay vốn của cá nhân và doanh nghiệp nên bạn không cần phải tính. chỉ cần biết để hiểu và dự đoán xu hướng của nền kinh tế mà thôi.
Cơ cấu thị trường liên ngân hàng
Thị trường liên ngân hàng được cấu thành bởi ba thành phần chính:
- Ngân hàng Trung Ương: Là cơ quan điều hành chủ chốt, có vai trò phân phối và điều phối hoạt động tài chính của toàn hệ thống ngân hàng. Ngân hàng Trung Ương giữ chức năng quan trọng trong việc ổn định nền kinh tế và quản lý chính sách tiền tệ.
- Ngân hàng lớn: Là các tổ chức tín dụng có uy tín, danh tiếng và thị phần lớn. Những ngân hàng này thường duy trì lượng tiền dự trữ cao và đóng vai trò đại lý trong các giao dịch liên ngân hàng.
- Ngân hàng nhỏ: Là các tổ chức tài chính có quy mô nhỏ hơn, thị phần hạn chế và lượng tiền dự trữ thấp. Các ngân hàng này thường phải huy động vốn từ người dân thông qua lãi suất huy động hoặc vay mượn từ các ngân hàng lớn để đáp ứng nhu cầu tài chính của mình.
Ý nghĩa và vai trò của của lãi suất liên ngân hàng đối với nền kinh tế
Lãi suất liên ngân hàng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì ổn định và thúc đẩy sự phát triển của hệ thống tài chính và nền kinh tế. Vai trò của nó có thể được phân tích từ nhiều góc độ:
Ý nghĩa đối với các ngân hàng
Ngân hàng đi vay: Giúp các ngân hàng bù đắp nhanh chóng lượng tiền mặt thiếu hụt, đảm bảo tỷ lệ thanh khoản an toàn theo quy định của Nhà nước. Điều này cũng giúp hoạt động kinh doanh của ngân hàng không bị gián đoạn.
Ngân hàng cho vay: Tận dụng nguồn vốn nhàn rỗi để sinh lời, thu về lợi nhuận cao từ việc cho vay ngắn hạn. Giao dịch giữa các ngân hàng được xem là an toàn do độ tin cậy và khả năng thanh toán của các bên.
Ngân hàng dư tiền dự trữ có thể tận dụng để sinh lời
Vai trò đối với nền kinh tế
Kiểm soát lạm phát: Interbank Offered Rate là công cụ chính sách tiền tệ quan trọng, giúp Ngân hàng Trung Ương kiểm soát tốc độ tăng trưởng tín dụng và kiềm chế lạm phát.
Thúc đẩy đầu tư: Interbank Offered Rate thấp, các tổ chức tài chính dễ dàng vay vốn với chi phí thấp, từ đó thúc đẩy đầu tư vào sản xuất, kinh doanh và các dự án phát triển.
Hỗ trợ hoạt động ngân hàng: Lãi suất liên ngân hàng ảnh hưởng trực tiếp đến lãi suất tiền gửi và lãi suất cho vay, tạo điều kiện để ngân hàng điều chỉnh chiến lược tín dụng và phát triển kinh doanh.
Định hình chính sách tiền tệ: Lãi suất liên ngân hàng là một công cụ điều hành chính sách tiền tệ, giúp Ngân hàng Trung Ương điều chỉnh tín dụng, kiểm soát tài chính và duy trì ổn định kinh tế.
Bảo vệ giá trị tiền tệ: Mức lãi suất hợp lý giúp bảo vệ giá trị đồng nội tệ, giảm nguy cơ mất giá và đảm bảo sức mua cho người dân.
Thúc đẩy phát triển kinh tế: Tạo điều kiện cho các doanh nghiệp mở rộng sản xuất, tạo thêm việc làm và đẩy mạnh tốc độ tăng trưởng kinh tế.
Đối với thị trường tài chính
Lãi suất qua đêm mang lại tính linh hoạt cho các tổ chức tín dụng, giúp họ nhanh chóng vay và cho vay ngắn hạn, đảm bảo thanh khoản trên thị trường.
Có thể nói lãi suất liên ngân hàng không chỉ là công cụ kỹ thuật nội ngành mà còn là yếu tố quan trọng định hướng sự ổn định và phát triển kinh tế vĩ mô của một quốc gia.
Mối quan hệ giữa lãi suất qua đêm và hoạt động ngân hàng
Lãi suất qua đêm và hoạt động ngân hàng có sự liên kết chặt chẽ, ảnh hưởng trực tiếp lẫn nhau. Ngân hàng huy động vốn từ các khoản tiền gửi của khách hàng và sau đó cho cá nhân và doanh nghiệp vay lại.
Lãi suất qua đêm ảnh hưởng đến mức thu hút tiền gửi và lãi suất cho vay của ngân hàng. Khi lãi suất qua đêm tăng, ngân hàng có thể tăng lãi suất tiền gửi để thu hút khách hàng, trong khi nếu giảm, ngân hàng có thể giảm lãi suất cho vay để kích thích nhu cầu vay mượn.
Lãi suất qua đêm ảnh hưởng đến hoạt động liên ngân hàng
Ngoài ra, việc tham gia vào thị trường lãi suất qua đêm giúp ngân hàng có cơ hội tạo lợi nhuận từ chênh lệch lãi suất. Ngân hàng có thể vay lãi suất thấp từ một nguồn và cho vay lại với lãi suất cao hơn từ một nguồn khác, tạo ra lợi nhuận từ sự chênh lệch này.
Lãi suất qua đêm cũng ảnh hưởng đến chiến lược quản lý rủi ro của ngân hàng. Khi lãi suất qua đêm tăng, chi phí vay của ngân hàng sẽ cao hơn, điều này có thể dẫn đến rủi ro gia tăng từ các khoản vay không được trả đúng hạn. Ngân hàng cần quản lý rủi ro tốt để giảm thiểu tác động từ biến động lãi suất.
Hơn nữa, lãi suất qua đêm còn tác động trực tiếp đến khả năng vay vốn của người dân và doanh nghiệp. Khi lãi suất này tăng, lãi suất cho vay ngân hàng cũng có thể tăng, khiến cho việc vay mua nhà, ô tô hay đầu tư trở nên đắt đỏ hơn. Ngược lại, khi lãi suất qua đêm giảm, lãi suất cho vay có thể hạ, khuyến khích việc vay mượn và đầu tư.
Hy vọng những thông tin TOPI chia sẻ có thể giúp các bạn hiểu rõ lãi suất liên ngân hàng/lãi suất qua đêm là gì cũng như vai trò, cơ chế hoạt động và cách tra cứu lãi suất liên ngân hàng mới nhất hôm nay
